Szczerze mówiąc, wolałabym nie spotkać Leona sam na sam, gdy będzie dorosły. Bo jakoś nie wierzę, że wyrośnie na przyzwoitego człowieka...
Jakoś dwa miesiące po rozpoczęciu roku szkolnego odebrałam córkę jak co dzień po zajęciach i prowadziłam za rękę do samochodu. Od razu zauważyłam, że coś jest nie tak. Kaja nie podskakiwała, nie ciągnęła mnie na plac zabaw i nie pytała, czy kupię jej lizaka w osiedlowym sklepiku. Po prostu szła u mojego boku – wydawała się dość zamyślona.
– Hej, Kajunia, wszystko w porządku? – nachyliłam się, zaniepokojona jej dziwnym zachowaniem.
Pani była fajna, nauka szła łatwo, koledzy i koleżanki byli mili…
– Yhm – mruknęła tylko i szła dalej.
Już wiedziałam, że mamy problem.
– Kajuniu, chcesz lizaka? Kupię ci tego, co lubisz, i siądziemy sobie na ławce.
– Nie chcę.
– Ale sobie też kupię. Dobra? – wizja mamy z lizakiem trochę ją rozbawiła i zgodziła się na moją propozycję.
Siadłyśmy na ławce i najpierw ja opowiadałam, jak minął mi dzień. Potem zaczęłam podpytywać małą o wrażenia ze szkoły. Próbowałam dowiedzieć się, co jadła, czego się nauczyła, czy wychodzili na dwór, kto narozrabiał, a kto był grzeczny. Gdy przeszliśmy do tej części rozmowy, Kaja nareszcie zdradziła, o co chodzi.
– Leon był niegrzeczny.
– A co zrobił?
– Nie słuchał pani. Wyrywał się, jak go chciała złapać.
– A dlaczego pani go łapała?
– Bo szczypał Amelkę.
– A tobie coś zrobił?
– Zabrał mi gumkę i odgryzł kawałek. Tę różową, którą tak lubiłam…
Zaczęła trząść jej się bródka, więc przytuliłam ją do siebie i pocieszałam, obiecując, że kupię jej nową gumkę.
Zaczęłam więc ciągnąć Kaję za język, podpytywać. W miarę, jak słuchałam opowieści o tym małym rozrabiace, coraz bardziej rosło mi ciśnienie. Wyglądało na to, że Leon terroryzował dzieci w klasie. Gdy ustawiali się w pary, przepychał się do przodu, a innych odsyłał na sam koniec. Nie pozwalał też dziewczynkom grać w piłkę na podwórku. Odciągał kolegów od umywalek, kiedy myli ręce przed drugim śniadaniem i zabierał im słodycze z pudełek śniadaniowych.
Zdarzało mu się również popchnąć kogoś czy pociągnąć za włosy, domalować na rysunku coś brzydkiego. Lista przewinień był długa. Zapytałam więc tę moją biedną sarenkę, dlaczego nie poskarżą się pani.
– Mówiliśmy i on już dostał kilka razy karę. Ale potem i tak rozrabia. A poza tym wszyscy się go boją.
Dawno nie byłam tak wściekła. Jestem spokojną kobietą, ale gdy chodzi o dobro mojego dziecka, szybko się irytuję. Postanowiłam porozmawiać z panią. To ona powinna zadbać, żeby ten mały cwaniaczek się trochę pohamował. Poinformować jego rodziców, że rośnie im w domu niezły gagatek.
Ale wyjaśniła mi, że nie jestem pierwszą osobą, która przychodzi w tej sprawie. Problem zgłaszali też inni rodzice, a ona już wcześniej próbowała wpłynąć na Leona.
– Nic to jednak nie dało – przyznała.
– To trzeba porozmawiać z rodzicami tego chłopca – stwierdziłam.
– Tego też próbowałam. Ale niewiele to zmieniło… Bagatelizują problem.
– Bagatelizują?!
– No tak. Mówią, że to przecież tylko dzieci i gdy oni byli mali, też dochodziło w szkole do różnych przepychanek.
– I nic nie możecie zrobić?!
– Niewiele… Porozmawiam z panią dyrektor. Może razem coś zdziałamy.
Bezradność nauczycielki mocno mnie zmartwiła. Nie przypuszczałam, że pedagog może mieć problem ze zdyscyplinowaniem ucznia. Zwłaszcza tak małego. Ale z drugiej strony, bez pomocy rodziców rzeczywiście mogło to być dość trudne. Poprosiłam nauczycielkę jednak, by zwracała szczególną uwagę na Kaję i Leona. Wyraźnie zaznaczyłam, że nie życzę sobie, by on ją prześladował.
Zresztą w trakcie rozmowy stałyśmy w drzwiach do szkolnej sali i zdążyłam poobserwować tego łobuza.
Akurat przyuważyłam, jak szedł po klasie z krzesłem i specjalnie zaczepiał nim o tornistry innych uczniów. Gdy wysypała się zawartość jednego z nich, pani przeprosiła mnie i poszła zaprowadzić porządek. Upominała Leona zdecydowanym i szorstkim tonem, ale on nic sobie z tego nie robił.
Patrzył na nauczycielkę beznamiętnym wzrokiem. Nawet się trochę uśmiechał. Zrozumiałam wtedy, że mamy poważny kłopot. Przez kilka następnych dni Kaja była w świetnym humorze. Znów ciągnęła mnie na plac zabaw i do spożywczego. Nie minęły jednak dwa tygodnie, a problem wrócił.
Tym razem Leon zabrał Kai kredki i dwie z nich połamał. Znów też groził, że jeśli naskarży pani, to ją pobije. Rany boskie, ależ cham z tego faceta! Córka powiedziała mi o tym jeszcze w szatni, więc gdy tylko ją ubrałam, poszłyśmy z powrotem do sali. Chciałam jeszcze raz poskarżyć się nauczycielce i tym razem już stanowczo zażądać reakcji.
Już chciałam wchodzić do środka, żeby zawołać panią, ale wtedy do tego mężczyzny podszedł Leon.
– Przepraszam, pan jest ojcem tego chłopca? – zapytałam.
– O co chodzi? – zmarszczył brwi.
– Musimy porozmawiać. Dzieci, wejdźcie jeszcze na chwilę do sali… – zwróciłam się do maluchów, ale wtedy facet swojego syna zatrzymał.
– Niech pani nie wydaje poleceń mojemu Leonowi!
– Przepraszam, nie chciałam, po prostu, by dzieci były świadkami naszej rozmowy. Ale mniejsza o to. Czy pan wie, że Leon prześladuje moją córkę? Zabiera jej zabawki straszy, że ją pobije. Proszę, żeby pan z nim porozmawiał…
– Niech się pani uspokoi! – uśmiechnął się kpiąco. – Jak pani ma takie wymagania, niech pani zapisze córkę do prywatnej szkoły. Jak ja chodziłem do pierwszej klasy, to też się wszyscy trochę przepychaliśmy, jeden drugiemu dokuczał. To normalne, nic w tym dziwnego.
– Ja nie chcę tylko, żeby pana syn dokuczał mojej Kai.
– Ale zapewniam, że on jej nie dokucza.
– Skąd ta pewność?
– A skąd pani ma pewność, że tak się dzieje?
– Córka mi mówi.
– Mój syn też mi opowiada, co robił w szkole, i nigdy nie słyszałem, żeby o pani córce wspominał. Także proszę sobie dać na wstrzymanie. Chodź, Leon, idziemy! – powiedział do syna i poszli.
A ja zostałam. Zaskoczona i bezsilna.
Porozmawiałyśmy potem jeszcze chwilę i wyznała mi już tak całkiem szczerze, że nie wie, jak z tym człowiekiem rozmawiać. Zresztą jego żona była wcale nie lepsza. Oboje rodzice wszystkiego się wypierali i lekceważyli sprawę, a tymczasem Leon dokuczał niemal wszystkim uczniom.
Kogoś szturchnął, komuś coś zabrał, powiedział coś niemiłego. Co dzień był z nim problem. Jednocześnie jego przewinienia nie były tak drastyczne, by informować dyrekcję, by wyciągać najpoważniejsze konsekwencje. Wychowawczyni wyjaśniła mi, że regularnie dyscyplinuje Leona na własną rękę, ale bez pomocy jego rodziców, niewiele zdziała.
Co z tego, że ona pisze uwagi, skoro ich to w ogóle nie obchodzi? Wyszłam ze szkoły zła, wstrząśnięta i zbulwersowana.
Może razem przekonamy ojca Leona do jakiejś reakcji. Zanim jednak do spotkania rodziców doszło, sprawa rozwiązała się inaczej. Zaskakująco i widowiskowo…
Tego dnia przyszłam po Kaję troszkę później niż zwykle. Już na schodach usłyszałam krzyki i narastający hałas. Przyśpieszyłam kroku, bo nie był to zwykły, codzienny zgiełk towarzyszący przerwie między lekcjami. Dominowały dwa męskie głosy. Gdy wbiegłam na piętro, na którym znajdowała się sala zajęć Kai, zobaczyłam, jak dwóch solidnie zbudowanych panów, szarpie się za ubrania. Jednego z nich poznałam – to był ojciec Leona.
– I co, cwaniaczku, i co?! – krzyczał. – Taki jesteś mocny w gębie!?
– Puszczaj, chamie! – krzyknął drugi.
No i tak się ciągali po korytarzu, a dzieci wpatrywały się w nich zdumione i przerażone. Widok dwóch dorosłych facetów siłujących się na szkolnym korytarzu był tak groteskowy, że zamarłam. Ledwo zauważyłam wychowawczynię Kai, która przebiegła obok mnie. Mężczyźni szarpali się dalej, a wyzwiska, które rzucali, robiły się coraz bardziej wulgarne.
A wtedy krzyczeć zaczęły też trzy inne mamy, które odbierały swoje dzieci. Zrobiło się bardzo nieprzyjemnie i nie wiem, czy nie skończyłoby się regularną bójką, gdyby nie dyrektorka szkoły. Zaalarmowana przez nauczycielkę, wpadła między siłujących się panów i pokrzykując, że wezwała policję, zdołała ich rozdzielić.
– A po co policja? – wysapał tata Leona, gdy puścił drugiego ojca. – Biorę syna i spadamy!
– O, nie, nic z tego. Nie dam panu dziecka po tym, co pan zrobił. Zostaniecie tu panowie obaj, dopóki nie rozmówią się z wami policjanci, dopóki nie wyjaśnimy sprawy.
– Pani chyba żartuje! – prychnął.
– Niech mi pan wierzy, że nie – stanęła między nim a salą.
– Oddawaj, kwoko, dzieciaka! – ryknął, ale ona się nie przestraszyła.
– Jeśli będzie się pan tak dalej zachowywał, to gwarantuję, że policja zabierze pana ze sobą!
W końcu facet odpuścił. Wyjął telefon i zaczął gdzieś wydzwaniać, chodząc nerwowo w kółko.
Biedne dziecko było tą sytuacją bardzo wystraszone i musiałam się nieźle napocić, żeby jej wszystko jakoś zgrabnie wyjaśnić. Kaja była tak przejęta, że na drugi dzień nie chciała iść do szkoły. Bała się, że to przez nią była cała ta awantura, że tata Leona był zły, bo to ona naskarżyła na zachowanie jego syna.
Długo przekonywałam, że to nieprawda i że z tatą Leona bił się ojciec innego dziecka. Że poszło o jej kolegę. W końcu wyszła z domu, ale przed wejściem do szkoły miała naprawdę nietęgą minę. O tym, jak skończyła się cała ta historia, dowiedziałam się od jednej z mam. Opowiedziała mi, że chwilę po tym, gdy poszłyśmy z córką do domu, przyjechała policja.
Spisała obu panów i wlepiła im mandaty za zakłócanie porządku publicznego. Ten drugi facet pokornie zaakceptował karę i szukał porozumienia, chciał sprawę zakończyć polubownie, ale ojciec Leona szedł w zaparte. W końcu nie przyjął mandatu i groził wszystkim sądem. Wykrzykiwał, że jego adwokat ich zniszczy.
Całe szczęście, że na miejscu byli policjanci, bo pewnie był gotów wywołać kolejną bijatykę. A tak wykrzyczał się i poszedł.
Gdy dowiedziała się, jak wiele dzieci jest przez Leona prześladowanych, postanowiła przenieść go do innej klasy. Miała nadzieję, że to da do myślenia jego rodzicom i trochę ostudzi chłopaka. Do tego jednak nie doszło, bo rodzice Leona unieśli się dumą i zabrali go ze szkoły.
Kilka dni po tej wielkiej awanturze już go nie było. Wszyscy odetchnęliśmy z ulgą. Lekcje mijają w spokoju, rodzice świetnie dogadują się na szkolnych zebraniach, a co najważniejsze, moja Kajunia chętnie wychodzi rano do szkoły. No i wraca cała w skowronkach. Cieszę się, że córka jest spokojna i szczęśliwa, ale wolałabym, żeby ta sprawa miała inny, bardziej cywilizowany finał. Bo jakąż lekcją dla naszych dzieci były te wydarzenia?
Raczej gorzką i przytłaczającą. Musiała interweniować policja, a uczniowie byli świadkami karczemnej awantury w murach szkoły. Ciekawa jestem też, czy znajdzie się klasa, w której ten Leon się odnajdzie. Wątpię i myślę, że ten chłopak już zawsze będzie miał w życiu problemy. A wszystko przez jego rodziców, bo to oni powinni nauczyć syna, jak funkcjonować w grupie, jak szanować innych i zdobywać sobie sympatię kolegów.
Marianna, lat 32
Czytaj także:
Moje przeczucia niestety się sprawdziły. Problemy Kai rosły razem z nią. Nie potrafiła odnaleźć się wśród rówieśników. Nie miała przyjaciół, w szkole siedziała sama w ławce. Dzieci uważały ją za dzikuskę i odmieńca, więc się z niej wyśmiewały i wytykały palcami. Reagowała najpierw płaczem, a potem, gdy to nie wystarczało, agresją. Nie było tygodnia, by nie wzywano mnie lub męża do szkoły. „Pani córka uderzyła koleżankę! Popchnęła kolegę! To niedopuszczalne! Nie będziemy tolerować takiego zachowania w naszej szkole” – słyszeliśmy od wychowawczyni. Oboje z Arturem próbowaliśmy się dowiedzieć od Kai, dlaczego to zrobiła, ale nie potrafiła odpowiedzieć. Myślę, że nawet jej to nie obchodziło. Tamte niby poszkodowane dzieci były wygadane, bezczelne i potrafiły kłamać jak z nut. A Kaja? Na wszelkie pytania odpowiadała… milczeniem. Nie potrafiła się bronić. Po prostu stała i słuchała oskarżeń. Choć więc to ona była ofiarą, wina za konflikty w szkole spadała na nią. Mieliśmy opinię rodziców, którzy nie potrafią zapanować nad własnym dzieckiem. Pedagog szkolny przeprowadził z nami chyba z dziesięć rozmów na temat wychowywania dzieci. Był bardzo przekonujący, więc uwierzyliśmy z mężem, że zachowanie Kai wynika wyłącznie z naszych błędów wychowawczych. Od tamtego czasu godzinami analizowaliśmy, co zrobiliśmy źle, i staraliśmy się to naprawić. Ale choć stawaliśmy na głowie, zachowanie Kai się nie zmieniało. Wciąż była osamotniona Gdy córka skończyła czwartą klasę, postanowiliśmy przenieść ją do innej szkoły. Mieliśmy już dość tego ciągłego obwiniania i nas, i jej za całe zło, które się tam dzieje. Chcieliśmy zacząć wszystko od początku. W nowej placówce od razu opowiedzieliśmy pani pedagog o problemach Kai. Była zdziwiona i oburzona, że jej poprzednik nie wysłał Kai do poradni psychologicznej....
Mój mąż przywiózł Basię ze szkoły i powiedział: – Ona dzisiaj jest jakaś niewyraźna… Chyba jej nie wezmę na trening. – Co się dzieje? Ma gorączkę? – zapytałam. – Nie, nie wydaje mi się. Ale jest jakaś taka osowiała, smutna… Pytałem, czy coś ją boli, ale mówi, że nie. – Pójdę do niej, zobaczę. Weszłam do pokoju córki. Leżała na łóżku i czytała jedną ze swoich ulubionych książek. – Co się dzieje? Wszystko w porządku? – zapytałam. – Tak, a co? – Tata mówi, że jakoś dziwnie się zachowujesz. Coś ci dolega? – Zmęczona jestem… – Chcesz iść na trening? – Nie, dzisiaj na pewno nie. Rozejrzałam się. Wszędzie pełno było plakatów karate. Na krześle wisiało kimono, a w sportowej torbie leżały rękawice do boksowania. Na biurku stała figurka japońskiego wojownika. To była największa pasja naszej córki – sztuki walki. Mąż zapisał ją na treningi karate, gdy skończyła pięć lat. Chciał, żeby nabrała wigoru, wzmocniła się psychicznie i nauczyła bronić. Postanowił, że wychowa ją na energiczną, niezależną kobietę, która będzie potrafiła decydować o swoim losie i nie da się zamknąć w czterech ścianach. Dlatego też ciągle jej powtarzał, że dziewczynki wcale nie są gorsze od chłopców, że mogą robić w życiu, co tylko chcą. Tłumaczył, że jeśli zapragnie, może polecieć w kosmos, podbijać świat. Może spełniać swoje marzenia. Karate miało dać jej siłę, by w to uwierzyła. – Co się dzieje? Przecież wiesz, że mamie możesz powiedzieć wszystko… – zachęcałam ją. – Nic mi nie jest. Chcę poleżeć… Jeszcze raz sprawdziłam jej czoło, popatrzyłam w oczy i wyszłam. Coś było nie tak, ale nie chodziło o zdrowie. Basia pobiła kolegę? Przecież to...
Nazywał mnie swoją księżniczką i bez okazji obdarowywał prezentami. Żarliwie oklaskiwał moje domowe występy recytatorskie, chwalił za odnoszone w szkole postępy, dumny, jakby był moim ojcem. Mawiałam o nim „dobry wujek Grzegorz”. Był czas, że chciałam zostać jego żoną, żartował jednak, że rola wujka całkowicie mu wystarczy. Był częścią naszej rodziny W moim życiu był od zawsze, więc nie dziwiło mnie, że przyjacielem naszej rodziny jest szef mamy. Nie pytałam, dlaczego nie zabiera do nas swojej żony. Za to zdziwiłam się, kiedy mając siedem albo osiem lat, z podsłuchanej rozmowy rodziców, dowiedziałam się, że ma starszego ode mnie syna. Nie należałam do wstydliwych, więc przy pierwszej nadarzającej się okazji zapytałam go o niego. W pokoju zapadła kłopotliwa cisza, wujek zbladł, spiorunował wzrokiem moją zawstydzoną mamę, po czym nadrabiając miną, wyznał, że owszem ma syna. – To czemu go do nas nie przyprowadzisz? – zapytałam, nie rozumiejąc dziwnego zachowania dorosłych. – Nie mogę. Wujek uśmiechnął się przepraszająco, sięgnął po portfel i wyjął z niego zdjęcie dziwnie powykręcanego człowieka. – To mój syn, a to żebyś więcej o niego nie pytała, księżniczko – powiedział, wręczając mi sto złotych. – Niech to będzie nasza tajemnica, dobrze? Bardzo mi na tym zależy. Skinęłam głową na znak, że się zgadzam i popędziłam do swojego pokoju schować banknot, który zamierzałam dołożyć do zakupu wymarzonych rolek. Zgodnie z obietnicą nigdy więcej nie spytałam wujka o chłopaka ze zdjęcia. Po tamtej rozmowie nawet nie dostałam bury za niestosowne pytanie. Mama pewnie uznała, że w ten sposób szybciej zapomnę o całej sprawie. W pewnym sensie miała rację, bo obraz chłopaka na wiele lat schowałam głęboko w pamięci. W naszej relacji coś było nie tak, jak powinno…...
