„Mąż zmuszał mnie do rodzenia kolejnych dzieci, nawet kiedy zagrażało to mojemu życiu”

Nie ma dnia, abym o tobie nie myślała. Dziwne, że po tym wszystkim, co zdarzyło się między nami, wspominam tylko dobre chwile. Twój uśmiech, sposób, w jaki odgarniałeś włosy z mojej szyi, albo to, jak mnie przytulałeś, gdy przysiadałam obok ciebie na kanapie.

W najmniej oczekiwanych momentach przypominam sobie twoje żarty rzucane dla rozładowania napięcia, bukiet polnych kwiatów, który wręczyłeś mi na wieść o pierwszym dziecku, czy wieczorny spacer we dwoje, gdy przytłoczeni problemami z budową domu przestaliśmy nawet marzyć o chwili dla siebie.

Każdego roku w twoje urodziny idę nad rzekę, w miejsce, gdzie dawniej zabierałeś mnie na spacer, i palę znicz za twoją duszę. Wolę ten kawałek porośniętego trzcinami brzegu od ponurego nagrobka, który kazali mi dla ciebie postawić.

– Choćby symbolicznie – prosiła teściowa, kiedy wzbraniałam się przed podjęciem decyzji. – Choćby dla dzieci… – przekonywała moja mama. – Żeby miały dokąd przyjść we Wszystkich Świętych. I dla nas…

Rodzinie i ogółowi społeczeństwa było to potrzebne, więc po przepisowych pięciu latach poszukiwań wymusili na mnie, abym sądownie uznała twoją śmierć. Pocieszali, że policja i specjalne organizacje i tak nie zaprzestaną swoich działań, ale porządek musiał być, zwłaszcza prawny.

Nie pragnęłam na własność naszego domu ani horrendalnie wielkiej działki

Miałam dość szarpaniny z pożyczkami i żebrania po urzędach, żeby wystarczyło mnie i trójce naszych dzieci na chleb. Każdego dnia po twoim odejściu marzyłam tylko o jednym – żeby zasnąć i obudzić się w ciasnym mieszkanku po babci, w którym spędziliśmy najpiękniejsze lata naszego małżeństwa.

Ale nie ma już tamtego miejsca i życia. Chciałeś być jak inni – mieć dużą rodzinę, ładny dom na przedmieściach i dobry samochód. Zbywałeś moje obawy, nie przejmowałeś się, kiedy mówiłam, że wolałabym poprzestać na jednym dziecku i codzienności bez kredytu. Obróciłeś w żart mój ból, gdy po ciężkim, kilkunastogodzinnym porodzie Łucji odmówiłam rodzenia kolejnego dziecka.

Wpadłeś w szał, kiedy dowiedziałeś się, że po drugim porodzie za namową lekarzy rozważam założenie spirali.

– Jesteś niedojrzałą egoistką! – wrzeszczałeś. – To nie ty powinnaś decydować o tym, czy mamy mieć dzieci czy nie!

Wtedy jeszcze łudziłam się, że można ci przemówić do rozsądku. Przecież jeszcze niedawno potrafiliśmy czytać w swoich myślach…

Po pierwszym gwałcie straciłam złudzenia

W miarę jak rosły mury naszego domu, ty stawałeś się coraz bardziej agresywny i apodyktyczny. Wycierałeś sobie usta Bogiem, żeby zamknąć moje.

„Taka jest twoja powinność” – szeptałeś mi do ucha, zmuszając do uległości.

Janka jest owocem gwałtu. Staram się być dla niej dobrą matką, wiem, że niczemu nie zawiniła, lecz mimo szczerych chęci nie potrafię kochać jej równie mocno jak pozostałej dwójki. Rodząc ją, omal nie wykrwawiałam się na śmierć, uszkodziłam sobie wzrok i organy kobiece. Janka jest silna i niezwykle inteligentna. Ona wie, wyczuwa szóstym zmysłem, że między nami dwiema zdarzyło się coś złego.

Zabroniłam wspominać komukolwiek o porodzie i przyczynach mojej niepełnosprawności, ale ona, mimo zaledwie dziewięciu lat, potrafi czytać między wierszami. Trzyma mnie na dystans i czasami patrzy na mnie tak, jakby znała prawdę nie tylko o swoim poczęciu…

W zasadzie po tylu latach nieobecności dzieci przestały już o ciebie pytać. Owszem, zerkają na twoje zdjęcie ustawione na kredensie w gościnnym pokoju, czasami wspomną twoje imię, ale sprawiają wrażenie, jakby oswoiły się z naszym życiem we czwórkę. Nigdy nie należały do wylewnych, więc trudno odgadnąć, co czują naprawdę. Ta niepewność sprawiała, że długo nosiłam w sobie poczucie winy. Uwolniło mnie dopiero niedawne wyznanie najstarszej Łucji, że dobrze nam bez ciebie.

„Tak normalnie” – dodała wyraźnie onieśmielona.

Uśmiechnęłam się nieznacznie, chcąc dodać jej otuchy i podziękować za szczerość. Mateusz pogłaskał jej dłoń, tylko Janka swoim zwyczajem pozostała zdystansowana, przyglądając się uważnie całej naszej trójce z końca stołu.

„Co ty sobie myślisz, córeczko? – przebiegło mi przez głowę. – Będziesz go szukać, gdy dorośniesz, czy zapomnisz o nim i o nas?”.

Nie skończyliśmy domu, wciąż mieszkamy w niewykończonych murach, bo przygwożdżeni pożyczkami nie możemy z niego uciec. Nawet gdy bank pod presją opinii społecznej umorzył wdowie z trójką dzieci część kredytu budowlanego, pozostały nam jeszcze inne długi. Jak ten za samochód czy dodatkowe ary działki.

Może gdyby nie ta jałowa ziemia, udałoby nam się uciec?

Ale ty wymyśliłeś sobie, że stworzysz sad albo wykopiesz stawy.

„Trzeba się uniezależnić, mieć coś swojego” – mówiłeś, krocząc po skąpo porośniętej trawą łące, chociaż nie znałeś się ani na sadownictwie, ani tym bardziej na hodowli ryb.

Nie wiem, jakim cudem udało ci się dostać te kredyty, ale serce mi pękło, kiedy otworzyłam list z informacją o naszym zadłużeniu. Choćbym harowała 30 lat, nie byłabym w stanie spłacić wszystkich naszych pożyczek, a przecież już wtedy byłam rencistką. Nasz związek umierał na raty, ale wyciąg z konta z zadłużeniem i twoja kolejna samowola stały się początkiem jego rzeczywistego końca.

Trzymając przed sobą papier z zestawieniem naszych horrendalnych rat, poczułam się jak więzień z dożywociem i po raz pierwszy zażądałam wyjaśnień.

Wtedy też po raz pierwszy poznałam siłę twoich argumentów

Zbiłeś mnie tak, że długo nie mogłam się podnieść, i ostrzegłeś, że będziesz robił to częściej, jeśli dalej zamierzam podważać twoje kompetencje. Zamilkłam przerażona tym, do czego jesteś zdolny. Nie chciałam być twoim workiem treningowym, a tym bardziej wychowywać dzieci w domu pełnym przemocy.

Milczałam więc, gdy na różne sposoby zmuszałeś mnie do posłuszeństwa. Nie protestowałam, widząc jak nasze jeszcze niewykopane do końca stawy porastają perzem. Chowałam dumę do kieszeni, gdy dzieci dodzierały po sobie ubrania kupione w lumpeksie, a nasze mamy podrzucały nam obiady, byśmy mogli dotrwać do pierwszego. Może trwałabym w tym stuporze dłużej, gdybym pewnego dnia nie usłyszała twojej rozmowy z bratem.

Żaliłeś mu się przez telefon na swoje życie. Mówiłeś, że masz dość mnie i rosnących długów.

Snułeś wizje najprostszego rozwiązania, czyli ucieczki

Chciałeś zniknąć z naszego życia. Wyjechać gdzieś sam i zacząć wszystko od nowa. Z nową kobietą i w innych okolicznościach. W pierwszej chwili wzięłam twoje słowa za kiepski żart albo oznakę załamania, ale kiedy później przeczytałam twoje wiadomości wysyłane do brata, zrozumiałam, że naprawdę chcesz nas utopić w bagnie, które sam nam stworzyłeś.

Nie wściekłam się. Po latach zastraszania i ciągłego dyscyplinowania nie byłam w stanie okazać złości, więc najpierw poczułam odrazę, a potem zwyczajnie spanikowałam, gdy podczas spaceru wzdłuż jeziora powiedziałeś, patrząc mi prosto w oczy, żebym się nie wtrącała w twoje sprawy.

Przycisnąłeś mi pięść do twarzy, kiedy ze łzami w oczach błagałam, abyś pomyślał o naszych dzieciach. Zacząłeś mnie szarpać, grozić, że utopisz mnie w tym jeziorze, a potem wmówisz wszystkim moją ucieczkę i jako samotny ojciec wyżebrzesz obniżenie, a nawet anulowanie większości pożyczek. Widziałam, że wyraźnie ucieszył cię ten nieoczekiwany pomysł, bo z furią chwyciłeś mnie za włosy i zacząłeś ciągnąć w kierunku wody.

Oszołomiona, potrzebowałam czasu, żeby zrozumieć, co się dzieje, ale oprzytomniałam, kiedy moja twarz dotknęła tafli zimnej wody. Jakimś cudem wyswobodziłam się i kopnęłam cię tak mocno, że zatoczyłeś się do wody. Teraz ty wyglądałeś na zdezorientowanego, a to wystarczyło, abym rzuciła się na ciebie i przytrzymała cię pod wodą. Szarpałeś się, więc cię przydusiłam, stając na tobie całym ciężarem ciała.

Byliśmy blisko brzegu, zaledwie kilka kroków dzieliło cię od życia, ale już nie wypłynąłeś. Nawet nie czułam zimna, kiedy przemoczona wciągałam cię w szuwary, napychając kieszenie twojej kurki kamieniami. Nie pamiętałam o zmęczeniu, gdy przyciskałam twoje wciąż unoszące się na wodzie ciało ciężkim kamieniem w nadziei, że coraz rzadsze w naszych stronach węgorze pomogą mi dokonać dzieła.

W zasadzie nie czułam niczego, wracając do domu bocznymi ścieżkami

Nie dbałam o spójność opowieści, ale ku mojemu zdziwieniu ludzie szybko uwierzyli, że pojechałeś do banku i już nigdy do nas nie wróciłeś. Nikt nie widział, jak wychodzimy na spacer, a dzieci zostawiliśmy na tydzień u dziadków w nadziei, że dostaną trzy ciepłe posiłki i wyśpią się w ogrzanych pokojach. Wieść o naszych zadłużeniach i twoich planach tylko uwiarygodniła moją historię.

W naszym miasteczku rzadko zdarzają się morderstwa, a już na pewno nie w zwyczajnych rodzinach, więc nikomu nie przyszło do głowy, że spoczywasz na dnie jeziora, a ja też nigdy nie wróciłam w to miejsce. Zamiast żyć złymi wspomnieniami, wolę skupiać się na dobrych i pamiętać ciebie takim, jakim byłeś, gdy mnie jeszcze kochałeś. Uważam, że tak jest łatwiej i mnie, i dzieciom. Może nawet Jance, choć trudno ją wyczuć…

Aneta, lat 39

Czytaj także:

• „Mój mąż jest o mnie chorobliwie zazdrosny. ŚLEDZI MNIE kiedy jestem z córką, a potem przekonuje, że martwił się o dziecko!”
• „Moje dziecko chodzi do państwowego przedszkola i jeździ na wakacje tylko raz w roku. Czuję się jak najgorsza matka!”
• „Jestem w drugiej ciąży, a w ogóle się z tego nie cieszę. Chciałam zająć się karierą i pasją, a teraz nic z tego!”