Płacz nic nie pomoże. W tych 3 przypadkach ksiądz zażąda wyjaśnień i nie dopuści do komunii
Ksiądz może nie dopuścić dziecka do pierwszej komunii świętej, jeśli nie zostaną spełnione pewne warunki. To kryteria jasno określone przez Kościół i żadne protesty rodziców nie pomogą. Nie chodzi tylko o brak sakramentu chrztu dziecka, ksiądz ma prawo nawet wypytywać o to, co dzieje się w domu rodziny.
Parafia, w której dziecko przygotowuje się do sakramentu pierwszej komunii, ma obowiązek dopilnować, by kandydaci byli do niego odpowiednio przygotowani zarówno pod względem katechetycznym, jak i duchowym. W praktyce oznacza to, że dziecko musi uczestniczyć w regularnych lekcjach religii, zaliczyć cykl spotkań przygotowawczych w parafii oraz przyjąć sakrament pokuty i pojednania (spowiedź). Ale nie tylko.
W tym artykule:
- Dziecko może nie zostać dopuszczone do komunii
- Ksiądz może zażądać wyjaśnień
- Przykładowe sytuacje odmowy dopuszczenia do komunii
Dziecko może nie zostać dopuszczone do komunii
Duchowni coraz częściej podkreślają, że pierwsza komunia to nie tylko symboliczna uroczystość, ale akt wiary, który powinien mieć oparcie w codziennym życiu. Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego aby przystąpić do pierwszej komunii świętej, dziecko musi być wcześniej ochrzczone. Z tym nie ma dyskusji. Kolejnym kryterium jest religijna atmosfera w rodzinie – udział rodziców w praktykach religijnych, obecność na mszach, wspólna modlitwa, a także świadome wychowanie dziecka w duchu wiary katolickiej. Jeśli ksiądz uzna, że wiara praktykowana jest jedynie powierzchownie lub rodzice traktują sakrament wyłącznie jako element tradycji, może podjąć decyzję o przesunięciu komunii w czasie.
Nie bez znaczenia jest także rozumienie sakramentu przez dziecko. Zgodnie z kanonem 913 §1, dziecko musi mieć „wystarczające rozeznanie i być odpowiednio przygotowane” – to znaczy znać podstawy wiary katolickiej, rozumieć istotę sakramentu Eucharystii oraz umieć odróżniać dobro od zła. Inaczej ksiądz ma prawo uznać dziecko za nieprzygotowane do pierwszej komunii.
Ksiądz może zażądać wyjaśnień
W szczególnych przypadkach ksiądz może zlecić dodatkowe rozmowy duszpasterskie lub spotkania formacyjne dla rodziców. Może też poprosić o wyjaśnienie, dlaczego dziecko nie zostało wcześniej ochrzczone, nie uczęszczało na religię lub nie uczestniczyło w spotkaniach przygotowawczych. Często pojawiają się również pytania o sytuację rodzinną – np. czy rodzice są w związku sakramentalnym, czy praktykujący – choć Kościół podkreśla, że status cywilny rodziców nie może być jedyną przesłanką odmowy dopuszczenia dziecka do sakramentu. Niemniej jednak, całość przygotowań jest prowadzona pod duchowym i duszpasterskim nadzorem parafii, która ma prawo – i obowiązek – egzekwować zasady wyznaczone przez prawo kanoniczne oraz lokalne wytyczne diecezji.
Przykładowe sytuacje odmowy dopuszczenia do komunii
W praktyce duszpasterskiej zdarza się, że księża odmawiają dziecku udziału w uroczystości komunijnej. Przykłady obejmują m.in.:
Brak chrztu – jeśli dziecko nie zostało ochrzczone jako niemowlę i rodzice nie dopełnili tego sakramentu przed rozpoczęciem przygotowań, ksiądz może odroczyć komunię do czasu jego przyjęcia oraz przeprowadzenia katechumenatu.
Nieobecność na lekcjach religii – nieusprawiedliwione i długotrwałe nieuczestniczenie w lekcjach religii szkolnej lub spotkaniach parafialnych jest traktowane jako brak zaangażowania i przygotowania.
Brak praktyk religijnych w domu – duchowni mogą interweniować, gdy odkryją, że dziecko nie uczestniczy w niedzielnych mszach, nie modli się w domu, a rodzice są zupełnie niezaangażowani w życie parafii. W takich przypadkach komunie są czasem przekładane o rok lub do czasu uzupełnienia braków.
Sytuacja rodzinna niezgodna z nauką Kościoła – choć formalnie rodzice rozwiedzeni lub żyjący w niesakramentalnych związkach nie powinni być powodem odmowy komunii, niektóre parafie traktują to jako „czynnik ryzyka duchowego” i wzywają rodzinę na dodatkowe rozmowy duszpasterskie, by ustalić, czy dziecko wychowywane jest w duchu katolickim.
Zobacz też: