Musiałam to zrobić. Musiałam zabrać Markowi naszego syna. Dziś wiem, że to był dla męża początek końca. Muszę opowiedzieć tę historię, bo szukam rozgrzeszenia. Sama nie potrafię sobie wybaczyć, choć pewnie postąpiłam słusznie.
Decyzja ta pociągnęła za sobą jednak konsekwencje, które do dziś odbierają mi spokojny sen.
Marek zauroczył mnie od pierwszego wejrzenia. Energiczny, pewny siebie, z głową pełną fantastycznych planów. Nigdy nie spotkałam kogoś takiego jak on – człowieka tak optymistycznie nastawionego do życia. Chodząca euforia, radość i energia. Po dwóch tygodniach znajomości zakochałam się w nim bez reszty, po sześciu miesiącach byliśmy zaręczeni, a po roku zostałam jego żoną.
Niestety, tuż po ślubie Marek zaczął się zmieniać. Gdzieś zniknęła ta energia i wigor, a jego samopoczucie pogarszało się z tygodnia na tydzień. Po dwóch miesiącach był już w depresji. Zdarzało mu się przeleżeć pół dnia w łóżku twarzą do ściany.
Miewał napady lęku, w trakcie których bez słowa wybiegał z domu. Płakał bez powodu. Po wielu namowach, poszedł do lekarza. Dostał leki, zwolnienie z pracy i skierowanie na terapię. Leczył się prawie pół roku i w końcu z tego wyszedł. Dochodził do siebie powoli. Przez kilka miesięcy zachowywał się bardzo powściągliwie.
Wyleczył się z depresji, ale ciągle jeszcze nie przypominał człowieka, którym był przed naszym ślubem. Cieszyłam się więc jak głupia, gdy w końcu po kolejnych tygodniach odzyskał tę dawną, szaloną energię.
Wstawał dwie godziny przede mną, żeby poćwiczyć, poczytać o wspinaczce, którą się pasjonował. Gdy podnosiłam się z łóżka, na stole stało już śniadanie. A kiedy ja po całym dniu kładłam się spać, to on jeszcze słuchał muzyki, robił pompki albo coś na następny dzień gotował. Staraliśmy się wtedy o dziecko i dość szybko nam się udało.
Kiedy powiedziałam Markowi, że zaszłam w ciążę, skakał z radości. Do swoich dotychczasowych zajęć dodał lekturę książek o wychowywaniu dzieci i wielogodzinne poszukiwania stron internetowych związanych z tym tematem. Uśmiechałam się wtedy i powtarzałam sobie pod nosem: „Cały Marek…”.
To był ostatni raz, kiedy mówiłam to z rozrzewnieniem. Dokładnie trzy miesiące po narodzinach syna mąż znów wpadł w depresję. Tylko że teraz mieliśmy w domu dziecko.
Znów leżał godzinami w łóżku. Z kolei w nocy nie wstawał do Piotrusia, bo był zbyt roztrzęsiony, żeby cokolwiek przy nim robić. Gdy brał małego na ręce, natychmiast dopadał go lęk. Tłumaczył, że przytłacza go poczucie obowiązku. Zdarzało mu się postawić pełny czajnik na kuchenkę bez podpalania gazu, a potem tę nieprzegotowaną, zimną wodę dawać do picia małemu.
Kiedyś też w tym depresyjnym rozkojarzeniu zostawił otwarte drzwi wejściowe, a raczkujący już Piotrek wyszedł na korytarz. Złapałam syna tuż przy schodach. Takich sytuacji było mnóstwo, więc Marek znów zaczął się leczyć na depresję. Szybko okazało się, że problem jest bardziej złożony.
Mąż cierpiał na tak zwaną chorobę dwubiegunową. Z jednej strony była więc depresja, a z drugiej stan maniakalny. Objawiał się on nadmiernym pobudzeniem, przesadną wiarą w siebie i wyniszczającym apetytem na życie. Uświadomiłam sobie wtedy, że to, co brałam za jego szaloną radość życia, było przejawem choroby.
Marek wyszedł z depresji i pod opieką lekarzy żył bez objawów choroby przez dwa lata. Był normalny – czasem weselszy, czasem czymś przygnębiony, ale bez skrajności. Powoli wrócił też do wspinaczki. Znów zaczął się nią ekscytować, a ja straciłam czujność i nie dostrzegłam, że planowanie kolejnych wypraw staje się coraz bardziej obsesyjne.
Przepadł w planach wspinaczkowych i stracił pracę, bo regularnie ją zaniedbywał. Niedługo potem zaczęły się zdrady, bo ludzie cierpiący na tę chorobę często szukają ujścia swojej energii w seksie. Nie chcę już nawet opowiadać, ile razy i w jakich okolicznościach Marek mnie zdradził.
Nie ma sensu tego wspominać, tym bardziej, że rozwiodłam się z nim z innego powodu. Zdrady mogłabym mu jeszcze wybaczyć, bo przecież popychała go do nich choroba. Bałam się o dziecko. Piotrek powoli dorastał i coraz więcej rozumiał.
Rozchwianie emocjonalne ojca bardzo źle na niego wpływało. Wzbudzało lęk, wytrącało z równowagi. Ojciec, który albo płacze bez przyczyny, albo biega po domu w dzikim szale, nie jest solidnym filarem rodziny. Ostatecznie do wyprowadzki z domu i wystąpienia o rozwód skłoniła mnie sytuacja, która zmroziła mi krew w żyłach.
– Aga, czy ty wiesz, że twój mąż z synem chodzą po dachu naszego bloku?
– Jak to po dachu? O czym ty mówisz? – przeraziłam się.
– Przepraszam, że się wtrącam, ale stoję teraz pod klatką i właśnie ich widzę. Wychylają się znad krawędzi domu…
– Nie wygłupiaj się, Ewka! Żarty sobie stroisz?
– No nie.
Poprosiłam ją, żeby poszła na dach i kazała mojemu mężowi wracać z Piotrkiem do domu. Rzuciłam robotę i pojechałam do nich. Po drodze modliłam się, żeby nic się nie stało. Na szczęście po kilku minutach zadzwoniła sąsiadka. Powiedziała, że jej posłuchał i zabrał małego.
Marek tłumaczył mi wtedy, że chciał chłopaka przyzwyczajać do wysokości, żeby poszedł w jego ślady i zajął się wspinaczką.
– Nasz blok ma tylko cztery piętra, więc to żadne wyzwanie – uśmiechał się głupkowato.
Wtedy właśnie podjęłam ostateczną decyzję o rozstaniu z mężem. Pół roku później byliśmy już po rozwodzie. Marek walczył o Piotrka, ale potem znów wpadł w depresję. Choroba kolejny raz odebrała mu chęć do życia.
Gdy zobaczyłam, jak szybko zmieniają się jego nastroje, postanowiłam odebrać mu prawa rodzicielskie. Nie mogłam dopuścić, by miał jakąkolwiek kontrolę nad synem. Martwiłam się, że kiedyś zrobi mu krzywdę. Wygrałam sprawę. Sąd się nie wahał.
Historia choroby i stan mojego męża działały na moją korzyść. Nie cieszyłam się, ale poczułam ulgę, gdy usłyszałam wyrok. Szybko jednak zastąpiły ją wyrzuty sumienia, gdy jeszcze na sali sądowej spojrzałam w oczy Marka. Był przerażony. Dlatego po rozprawie dzwoniłam do niego codziennie i odwiedzałam go tak często, jak tylko mogłam.
Rzadko jednak zabierałam ze sobą syna.
Uważałam, że Piotrek nie powinien być świadkiem jego udręki. Byłam przekonana, że spotkania z Markiem pogrążonym w depresji odbiłyby się na jego zdrowiu psychicznym. Trudnych sytuacji było wiele. Pamiętam, jak któregoś dnia wychodziliśmy od Marka, a on nagle upadł na kolana przed synem i wtulił się w niego z całej siły.
Trzymał go tak mocno i rozpaczliwie, że po chwili zobaczyłam w oczach Piotrka strach. Nie wiedział, co się dzieje, i jak ma zareagować.
– No dobra, idziemy – złapałam syna za rękę. – Chłopaki, dosyć już tych czułości – dodałam najbardziej swobodnym tonem, na jaki było mnie stać.
Marek spojrzał na syna zapłakanymi oczami i powiedział:
– Mama ma rację, lepiej idźcie.
– Możemy zostać… – odparł syn.
– Nie, nie. Zostawcie wariata samego – uśmiechnął się gorzko, a my poszliśmy.
Izolowałam ich od siebie, bo czułam, że tak jest dla syna najlepiej. Jednocześnie wiedziałam, że w ten sposób jeszcze bardziej pogrążam Marka.
No i jego stan rzeczywiście się pogarszał. Namawiałam go wiele razy, żeby poszedł do szpitala, ale on bronił się, jak mógł.
– W wariatkowie umrę – mówił.
Spodziewałam się więc najgorszego. Po dwóch miesiącach regularnych rozmów telefonicznych nadszedł dzień, w którym nie odebrał. Poszłam do jego mieszkania po pracy. Zanim przekręciłam klucz w zamku, już przeczuwałam, że Marka z nami nie ma. Została mi tylko potworna formalność. Wejść i sprawdzić, jak to zrobił. Sprawdziłam.
Choroba z nim wygrała. Od jego śmierci minął rok, a ja wciąż zastanawiam się, czy powinnam była postąpić inaczej. Czy nie należało bardziej o Marka walczyć? Może za bardzo skupiłam się na dobru syna? Widzę, że Piotrek też ma do siebie żal. Że zmaga się nie tylko z traumą po stracie ojca, ale i z wyrzutami sumienia. Nie wiem… Po prostu nie wiem, czy dobrze zrobiłam.
Agnieszka, lat 36
Czytaj także:
Pamiętam, jak miałem pretensje do swoich rodziców, że nadal traktują mnie jak dziecko, a ja przecież jestem już pełnoletni. Miałem wtedy 19 lat. – Dorosły to ty dopiero będziesz – odpowiadał ze spokojem mój tata. – Do tego trzeba nabrać życiowego doświadczenia. Nie wiem, jak długo jego zdaniem miałem go nabierać, pewnie przez lata. Żaden z nas wtedy nawet nie przypuszczał, że już wkrótce los da mi przyspieszoną lekcję dorastania. Dwa miesiące przed moimi dwudziestymi urodzinami moi rodzice zginęli w wypadku samochodowym . Nagle ja, rozpieszczony jedynak, zostałem zupełnie sam, ze swoim bólem i problemami. Musiałem naprawdę zacząć żyć jak dorosły człowiek Ale najpierw jakoś się pozbierać i zorganizować pogrzeb, chociaż nie miałem na to sił. Pomagali mi przyjaciele rodziców, bo dziadkowie już też nie żyli. Pochowałem rodziców w tym samym grobie, w którym leżeli rodzice mamy. Dziadkowie zmarli, kiedy byłem kilkuletnim dzieckiem, mimo to doskonale ich pamiętam. Byłem ich ukochanym, jedynym wnukiem, poświęcali mi mnóstwo czasu. Dziadków ze strony taty nie znałem, powiedział mi, że odeszli na długo przed moim urodzeniem. Czy nie dziwiło mnie, że nigdy nie jeździmy do nich na cmentarz? Ani trochę. W ogóle o tym nie myślałem, bo nie byłem z nimi w żaden sposób związany uczuciowo. Nawet nie wiedziałem, gdzie są pochowani. Dwa miesiące po śmierci rodziców przyjaciel taty, prawnik, zwrócił mi delikatnie uwagę, że powinienem wystąpić do sądu o nabycie spadku. – Wiem, że to dla ciebie trudne, ale te kwestie trzeba uregulować, mimo że jesteś jedynym ustawowym spadkobiercą – powiedział. Nie chciałem nawet chodzić do sądu, bo nadal w sercu nie mogłem pogodzić się z odejściem rodziców, dałem więc panu Witoldowi swoje pełnomocnictwo, żeby załatwił wszystko za mnie. Zapewnił mnie, że odbędzie się tylko...
Postanowiłam napisać do was, do redakcji, bo jesteście moim ulubionym portalem dla mam i wiele ciekawych rzeczy tu się dowiedziałam. Zawsze znajdę tu ważne informacje, inspiracje zabaw z dziećmi albo ciekawe przepisy na obiad. Po prostu kocham być mamą i zdaje się, że w tym jest cały problem. Nie dla mnie. Dla mojego męża. Szczerze mówiąc, liczę na waszą podpowiedź, bo już kończą mi się argumenty. Boję się, że moje małżeństwo skończy się rozwodem. Tylko proszę, nie publikujcie mojego imienia, bo to by mi tylko skomplikowało i tak już napiętą sytuację. Ale od początku. Zawsze chciałam mieć rodzinę. Męża i liczną gromadkę dzieci, bo od zawsze wiedziałam, że chcę być mamą. Kocham dzieci, kocham być w ciąży, a maluszki są całym moim życiem. Oczywiście, kocham też męża, chociaż ostatnio zupełnie nam się nie układa. Mąż chce, żebym wróciła do pracy Mamy trójkę dzieci, najstarsza jest Emilka i niedługo skończy pierwszą klasę, Oliwka ma pięć latek, a Mateuszek trzy. I od kiedy synuś poszedł do przedszkola, zaczął się mój, a w zasadzie nasz problem. Mój mąż chce, żebym wróciła do pracy. A ja nie chcę. I co więcej, nie widzę nawet w tym najmniejszego sensu. Czas spędzony z dziećmi jest dla mnie bezcenny, a umówmy się, jak pójdę do pracy, to wszystko, co teraz robię w domu, jak nie ma dzieci, będę robiła popołudniami i już nie starczy mi ani czasu, ani sił na dzieci. Pieniędzy nam nie brakuje Więc on chce, żebym wróciła do pracy, zrobiła coś sensownego ze swoim życiem, skoro dzieci odchowane i są w przedszkolu. Jemu się wydaje, że leżę i nic nie robię, chociaż cały dom na mojej głowie! I jeszcze muszę teściowej pomagać. I jak sam mówi, tu nie chodzi o pieniądze, chociaż moim zdaniem tak, tylko się nie chce przyznać. Pewnie uważa, że lepiej jest mieć więcej niż mniej i dlatego wysyła mnie do pracy. Tylko po...
Wszystko zaczyna się wiosną 1771 roku. Akcja rozgrywa się w Wahlheim i jego okolicy (nie Waldheim, jak podają błędnie niektóre opracowania, Wahlheim jest nazwą fikcyjną wymyśloną przez autora). Werter wspomina również inne miejsca, ale podaje tylko pierwsze litery ich nazw. W listach do przyjaciela pisze o miłostkach i wielkiej nieszczęśliwej miłości, o matce (która nie zapewniła mu idealnego dzieciństwa), o przyrodzie i sztuce (zajmują go zwłaszcza takie jej dziedziny jak rysunek i literatura), o radości i smutku, śmierci i samobójstwie. Spis treści: „Cierpienia młodego Wertera”: plan wydarzeń „Cierpienia młodego Wertera”: streszczenie krótkie „Cierpienia młodego Wertera”: streszczenie szczegółowe Geneza i gatunek powieści „Cierpienia młodego Wertera” „Cierpienia młodego Wertera”: opis bohaterów „Cierpienia młodego Wertera”: plan wydarzeń Przyjazd Wertera w okolice Wahlheim i zachwyt bohatera otaczającym go pięknem. Pierwsze spotkanie z parobkiem zakochanym we wdowie. Zapoznanie z Lottą. Wizyta Wertera i Lotty u proboszcza. Zakochanie się Wertera w Lotcie. Powrót Alberta, narzeczonego Lotty. Postanowienie Wertera o wyjeździe z Wahlheim. Rozmowa Wertera i Alberta o samobójstwie. Zazdrość Wertera o Lottę. Wyjazd Wertera. Praca Wertera u posła. Poznanie panny von B. i hrabiego C. Zawiadomienie o ślubie Alberta i Lotty. Wyproszenie Wertera z przyjęcia. Odwiedziny Wertera w rodzinnych stronach. Wizyta Wertera u księcia. Powrót do Wahlheim. Nieszczęścia spotykające ludzi z otoczenia Wertera (wydalenie z pracy parobka zakochanego we wdowie, u której służył; śmierć dziecka i starego proboszcza, dzieje szaleństwa Henryka zakochanego w Locie). Zachwyt Wertera nad „Pieśniami Osjana” Parobek - mordercą. Plany samobójcze...
